Cơ quan gián điệp ở Phương Đông có từ bao giờ?

Cơ quan gián điệp ở Phương Đông có từ bao giờ?

Gián điệp đã xuất hiện từ lâu ở Trung Quốc. Trong Binh pháp Tôn Tử có hẳn một chương nói về gián điệp, nhấn mạnh rằng, một vị quân vương, vị tướng tài đều giỏi dùng kế phản gián, mới góp phần đắc lực làm nên chiến công.

Chiến Quốc sách từng ghi: Trịnh Vũ Công trước khi đánh Hồ, dùng ngay kế gián điệp lừa đối phương khiến người Hồ rối loạn. Sách chép như sau: Trịnh Vũ Công muốn đánh Hồ, trước hết cho con lấy vợ người Hồ, nhân đó họp quần thần hỏi: Ta muốn dùng binh, nên đánh đâu bây giờ? Quan Đại phu là Tư Kỳ tâu: Nên đánh người Hồ! Vũ Công nổi giận đem giết và nói: Hồ là quốc gia anh em, sao ngươi dám xúi ta đánh? Vua nước Hồ nghe được tin là Trịnh thân với mình nên không phòng bị. Trịnh Vũ Công liền đem quân tập kích và lấy được nước Hồ...
Sách Lã Thị Xuân Thu cũng chép, nhà Thương, thời Trung Hoa cổ đại, trước khi diệt nhà Hạ, từng sai vị tướng tài là Y Doãn, hai lần sang nhà Hạ tiến hành hoạt động gián điệp. Y Doãn tìm gặp vua Thang (người lập ra nhà Thương sau này). Thang phái Y Doãn sang gặp vua Kiệt, một vị vua tàn bạo nhà Hạ, nói là bị Thang đuổi, Y Doãn ở nhà Hạ 3 năm, nghe ngóng tình hình, lại biết lấy lòng vua Kiệt, khiến Kiệt không nghi ngờ gì nữa, tin Y Doãn mắc tội với Thang mà bị đuổi đi. Y Doãn ngầm thông tin với Thang, thề sẽ diệt nhà Hạ. Sau đó, Y Doãn một mặt sai người ca ngợi lòng nhân ái của vua Thang, bỏ nhiều tiền bạc mua chuộc trọng thần của Hạ Kiệt, ly gián vua tôi và các chư hầu, bộ lạc liên kết với nhà Hạ, khuyên họ nên quay về với nhà Thương, cô lập vua Kiệt, tạo điều kiện thuận lợi để vua Thang nhà Thương diệt nhà Hạ.
Vậy là từ thời cổ đại nhà Hạ, nhà Thương, cách đây khoảng 5.000 năm, Trung Quốc đã biết sử dụng gián điệp vào những việc chính sự lớn.
Ở nước ta thời An Dương Vương, khi Triệu Đà đem quân đánh Loa Thành, thành cao, thế hiểm, quân Thục lại có nỏ thần liên châu, khiến Triệu Đà phải giảng hòa... Sau đó, Triệu Đà cho con trai là Trọng Thủy sang cầu hôn, thực chất để lấy Mị Châu, con gái An Dương Vương để làm gián điệp. Vua Thục tin con rể, Mị Châu sơ ý đã tiết lộ vua Thục có nỏ thần, Trọng Thủy tìm cách lấy trộm được lẫy nỏ, rồi về báo với cha. Triệu Đà khởi binh diệt được nhà Thục và để lại thiên tình sử Mị Châu - Trọng Thủy còn đến tận bây giờ.
Cùng chủ đề này là chuyện Triệu Quang Phục và Lý Phật Tử. Lý Phật Tử, tức Hậu Lý Nam Đế chống lại Triệu Việt Vương, giao tranh nhiều lần không đánh được Lý Phật Tử xin giảng Hòa. Triệu Việt Vương nghĩ Lý Phật Tử là người trong họ với chủ mình là Tiền Lý Nam Đế - Lý Bôn, nên thuận theo. Lý Phật Tử lập mưu cho con trai là Nhã Lang xin lấy con gái Triệu Quang Phục là Công chúa Cảo Nương. Vua Triệu quý con gái nên cho Nhã Lang ở rể... Nhã Lang gần gũi Cảo Nương tìm cách lấy được móng rồng thần cho, (thực chất là thăm dò tình hình binh lực của nhà Triệu) rồi xin về nhà thăm cha thông báo... Lý Phật Tử liền đem quân đánh Triệu và chiếm lấy đất...
Như vậy là hàng ngàn năm trước, trong chiến trận ở phương Đông và nước Việt, các nhà quân sự đã biết sử dụng gián điệp

Ngô Văn Phú